Czy stablecoiny są bezpieczne? Jaki wybrać do handlu?

Stablecoiny są bardzo ważnym elementem rynku kryptowalut. To monety cyfrowe, które powiązane są z aktywami o określonej wartości rynkowej, np. jeden dolar amerykański, inne waluty fiat, złoto, nieruchomości itd. Służą do zapewnienia stabilności ceny środków przy handlu kryptowalutami, szybkiego transferu pomiędzy kryptowalutami i walutami fiat, a także jako środek płatniczy.

Czy jednak wszystkie są tak stabilne, jak nazwa wskazuje? Na rynku jest ponad sto stablecoinów – jak zatem zdecydować, który będzie najlepszy do zabezpieczenia naszych środków? Odpowiadamy w dalszej części artykułu.

Podstawowy podział stablecoinów

Zanim przejdziemy do plusów i minusów korzystania ze stablecoinów, warto przyjrzeć się bliżej temu, jak można je podzielić pod względem zastosowanego zabezpieczenia. 

Wyróżniamy następujące rodzaje:

a) Stablecoiny Zabezpieczone Off-Chain (ang. Off-Chain Collateralized Stablecoins)

Stablecoiny, które zabezpiecza się tradycyjnymi aktywami, takimi jak papiery wartościowe i towary, wymagają powiernika do ich przechowywania. Te aktywa przechowuje emitent stablecoinów.

Zabezpieczenia off-chain są jednymi z najbardziej efektywnych kapitałowo stablecoinów, ponieważ nie wymagają nadmiernego budowania bezpieczeństwa aktywów, jak w przypadku DAI. Ten rodzaj stablecoinów z zabezpieczeniem poza blockchainem jest wspierany przez różne aktywa, takie jak USD, obligacje, pożyczki lub inne ekwiwalenty pieniędzy.

Istnieją różne klasy stablecoinów zabezpieczonych off-chain:

1. Stabilecoiny Zabezpieczone Walutami Fiat (ang. Fiat Collateralized Stablecoins)

To najczęściej używane i najbardziej rozpowszechnione stablecoiny w ekosystemie krypto, które są zabezpieczone walutami fiat, np. funtami, euro, japońskimi jenami, dolarami amerykańskimi itd. Idea stablecoinów opartych na walutach fiat polega na tym, że na każdą jednostkę fiatów zostaje stworzony stablecoin, w stosunku 1:1. Oznacza to, że w rezerwie dla stablecoina powinna znajdować się taka sama ilość waluty fiat, aby zapewnić utrzymanie jego powiązania (pegu) z tą walutą. 

Przykładem takiego stablecoina jest Tether (USDT) – zajmuje czwarte miejsce wśród wszystkich kryptowalut i ma największą kapitalizację rynkową wśród stablecoinów. Został stworzony przez Tether Holdings Limited, firmę z siedzibą w Hongkongu. Działa na protokole Omni, który jest drugą warstwą łańcucha bloków Bitcoin. Jest przedmiotem kontroli organów regulacyjnych (mniej więcej co kwartał), które dokładnie analizuje mechanizm jego działania oraz zabezpieczenia. 

Kolejny popularny stablecoin z tej kategorii to USD Coin (USDC) – powiązany z dolarem amerykańskim w stosunku 1:1. Jest zarządzany przez Center – otwartoźródłowy projekt technologiczny uruchomiony przez firmy Circle i Coinbase. USDC jest prywatną firmą, której nazwy nie należy mylić z cyfrową walutą banku centralnego (CBDC). Na ich stronie internetowej można przeczytać, że jest „w pełni zabezpieczony gotówką i jej ekwiwalentami oraz amerykańskimi, krótkoterminowymi obligacjami skarbowymi”. Circle w przejrzysty sposób przedstawia, jakie aktywa wspierają ich waluty.

Inne stablecoiny wspierane walutą fiat to np. BUSD – emitowany przez Binance, we współpracy z Paxos, czy True USD.

2. Stablecoiny Zabezpieczone Towarami (ang. Commodity Collateralized Stablecoins)

Te stablecoiny zabezpiecza się innymi rodzajami aktywów wymiennych, takich jak złoto, metale szlachetne, ropa naftowa czy nieruchomości. Dają inwestorom możliwość handlu środkami trwałymi, wraz z możliwością wzrostu ich wartości w czasie. Ponieważ wiele z tych rodzajów zabezpieczeń to towary, są one trudne do transportu i przechowywania. Niektórzy twierdzą, że stablecoiny oparte na towarach oferują to, co najlepsze ze świata fizycznego i cyfrowego. Dają one inwestorom możliwość inwestowania w te towary, czyniąc je bardziej dostępnymi.

Jednym z najbardziej popularnych przykładów stablecoinów opartych na towarach jest PAX Gold, który jest aktywem cyfrowym. Każdy token Pax jest zabezpieczony złotem.

b). Stablecoiny Zabezpieczone On-Chain

Stablecoiny Zabezpieczone On-Chain, znane także jako stabilne waluty zabezpieczone na łańcuchu bloków. To rodzaj kryptowalut stabilnych, których wartość opiera się na aktywach przechowywanych na łańcuchu bloków. Te cyfrowe monety zabezpiecza się przez zdeponowane aktywa, takie jak inne kryptowaluty, surowce lub monety fiat. To sprawia, że ich wartość pozostaje stosunkowo stała i nie podlega gwałtownym wahaniom cenowym, charakterystycznym dla innych kryptowalut. Dzięki wykorzystaniu technologii łańcucha bloków stablecoiny zabezpieczone on-chain oferują transparentność i niezmienną zgodność z zapisami na blockchainie. To przyczynia się do wzrostu zaufania inwestorów i użytkowników wobec tych cyfrowych aktywów.

1. Stablecoiny zabezpieczone kryptowalutami

To stablecoiny zabezpieczone przez aktywa kryptowalutowe on-chain. Tymi aktywami mogą być monety cyfrowe takie jak Ethereum (ETH), bitcoin (BTC) itd. oraz inne stablecoiny, takie jak USDT i USDC, a nawet tokeny LP i inne tokeny generujące dochód. W przeciwieństwie do stablecoinów zabezpieczonych walutą fiat, które emitują podmioty centralne, te zabezpieczone kryptowalutami są zdecentralizowane. Oznacza to, że mintują (tworzą je użytkownicy, którzy deponują kryptowaluty w protokole DeFi).

Najpopularniejszym obecnie stablecoinem zabezpieczanym aktywami krypto jest DAI. Jest on mintowany przez użytkowników, którzy deponują aktywa takie jak ETH i USDC jako zabezpieczenie w protokole Maker. W ten sposób zaciągają kredyt w DAI, zabezpieczając swoje aktywa kryptowalutowe.

Ponieważ aktywa kryptowalutowe są zazwyczaj zmienne, stablecoiny zabezpieczone kryptowalutami są zabezpieczone “nadwyżkowo”, aby zapewnić utrzymanie ich powiązania z dolarem amerykańskim. Na przykład, aby wybić 100 USD w DAI, trzeba zdeponować ponad 170 USD w ETH jako zabezpieczenie. To jest gwarantem tego, że w razie spadku ceny ETH, ilość aktywów, którymi można zabezpieczyć peg DAI, będzie wystarczająca.

2. Algorytmiczne stablecoiny

To najbardziej skomplikowany typ stablecoinów spośród wszystkich. Aby zrozumieć, czym są stablecoiny algorytmiczne, najpierw zdefiniujmy, czym jest algorytm. To lista instrukcji, które komputer wykorzystuje do wykonania pewnego zadania. Jak może sugerować nazwa, algorytmiczne stablecoiny wykorzystują algorytmy do utrzymywania ceny na stałym poziomie. Robią to, modulując podaż stablecoinów za pomocą różnych mechanizmów. Najbardziej rozpowszechnionym mechanizmem stosowanym przez algorytmiczne stablecoiny jest Seigniorage.

Czym jest mechanizm Seigniorage?

Seigniorage to różnica między wartością nominalną waluty a kosztem jej wytworzenia. Na przykład, wartość nominalna banknotu o nominale 10 USD wynosi 10 USD minus koszty materiałów i druku potrzebnych do wyprodukowania tego banknotu. Jeśli koszt powstania banknotu 10 USD wynosi 0,01 USD, to jego seignorage wynosi 9,99 USD.

Koncepcję tą zastosowano do algorytmicznych stablecoinów poprzez stworzenie mechanizmu, który pozwala ludziom mintować lub palić stablecoiny kosztem 1 USD. Gdy cena stablecoina odbija od 1 USD, seigniorage stwarza możliwość arbitrażu, powoduje powrót stablecoina do ceny 1 USD.

Jednym z najpopularniejszych przykładów algorytmicznego stablecoina, który wykorzystał seigniorage był ekosystem (blockchain) Terra. Występowały tam dwa główne, powiązane ze sobą tokeny: LUNA (natywna moneta blockchainu Terra) oraz UST (natywny stablecoin blockchainu Terra). Jak pokazały wydarzenia z LUNĄ, mechanizm ten nie zdał egzaminu.

Każdy UST miał być mintowany poprzez spalenie LUNY o wartości $1. W przypadku, gdy UST traciło swoją wartość do dolara i przekraczało $1, osoby posiadające LUNA zachęcano do spalenia LUNA w celu wymintowania, a następnie sprzedania UST.

Dlaczego w przypadku LUNY mechanizm nie zadziałał?

W teorii zasada działania była taka, że jeśli wybicie 1 UST kosztuje 1 dolara w LUNIE, który jest wart więcej niż 1 dolar, to jeśli sprzedadzą UST na wolnym rynku, osiągną zysk arbitrażowy. Presja na sprzedaż spowoduje, że cena UST spadnie do poziomu nie niższego niż 1 USD. Wynika to z faktu, iż gdy UST powróci do poziomu 1 USD, proces pozyskiwania pieniędzy nie będzie już opłacalny. Z drugiej strony, spalając 1 UST, można było wybić LUNA o wartości 1 USD. Gdy wartość UST spadała poniżej 1$ (np. 0,95$), posiadacze byli zachęcani do spalania UST i zmniejszania ich podaży w celu wybicia LUNA, czerpiąc zyski z seigniorage LUNA (za każdy spalony UST można było uzyskać zysk w wysokości 0,05$). Zmniejszenie podaży UST miało powodować powrót jego ceny do poziomu nie wyższego niż 1 USD, ponieważ po powrocie UST do poziomu 1 USD proces seigniorage również przestałby być opłacalny.

Z dwukierunkowego mechanizmu seigniorage wynika jasno, że jeśli działa on zgodnie z założeniami, cena UST zawsze osiągnie równowagę na poziomie 1 USD. Niestety okazało się, że w przypadku UST nie zadziałał on, tak jak powinien.

Podsumowanie

Stablecoiny są ogromnie istotnym elementem świata kryptowalut. Jeśli zostały prawidłowo skonstruowane, ich ceny są mniej narażone na wahania cen niż w przypadku innych kryptowaktywów. Przed zakupem wybranych stablecoinów, zawsze pamiętaj o wykonaniu analizy DYOR (eng. do your own research) i uzyskaj odpowiedź na pytanie, czym są one realnie zabezpieczone.

Jeśli jesteś zainteresowany kupnem lub sprzedażą stablecoinów, odwiedź jeden z oddziałów Wymienbitcoina.